TET is in the air!

Mijn Vietnam reis zit er helaas al weer op. Ruim anderhalve maand heb ik door dit prachtige land mogen reizen, het was geweldig. Nu twee weekjes in NL en dan begint het volgende avontuur, de Filippijnen! Omdat ik jullie in Vietnam te weinig op de hoogte heb gehouden hier dan toch nog een verhaal.

Ik had het geluk dat ik in de maand voorafgaande aan TET (Vietnamees Nieuwjaar) in Vietnam was. De Vietnamese kalender is net als in China gebaseerd op de maan, het nieuwe jaar begon hier op 31 januari. Vietnam staat echter al weken op zijn kop om zich voor te bereiden op het nieuwe begin, het jaar van het paard.

De eerste tekenen van TET zijn schoonmakende en vervende mensen. Iedereen wil dat zijn huis, winkel of tempel er op zijn best uitziet als het nieuwe jaar begint. Zo konden wij een museum niet meer uit omdat de uitgang een nieuw likje verf kreeg :). De mensen in Vietnam geloven dat de eerste dag van het jaar bepaald hoe de rest van het jaar zal gaan verlopen, dus als je de eerste dag in een mooi opgeruimd huis zit dan zal dat veel goeds brengen voor de rest van het jaar. Op nieuwjaarsdag zelf mag er niet meer geveegd worden, want dan veeg je het geluk weg (haren wassen mag ook niet, om de zelfde reden…).

TET betekent ook het begin van de lente. Het is een periode waarin veel mensen trouwen. Geregeld zag ik pasgetrouwde stelletjes foto’s maken op straat. Toen ik een paar foto’s liet zien aan mijn groep vroegen ze me om hen te attenderen als ik weer een bruidje zag. Ik zit altijd voor in de bus, dus als we onderweg zijn kan ik ‘foto momenten’ spotten. Op een gegeven moment zag ik een bruidsauto en attendeerde ik de chauffeur om wat minder hard te rijden zodat we even naast de auto konden blijven hangen. ‘Bruidje gespot, links van de bus rijdt zo de bruidsauto, ik zie een witte jurk en volgens mij staat het raam open!’ Iedereen grijpt zijn camera en verplaatst zich naar de linkerkant van de bus. Als er 20 man naar de auto kijken, gewapend met camera’s zie ik dat het meisje wat vooroverbuigt… ze is aan het overgeven en ziet even wit als haar jurk. De chauffeur ziet het ook en mindert snelheid. Een moment later vliegt er een zakje het raam van de auto uit, wij zijn gelukkig net ver genoeg afgezakt, het zakje beland niet op onze voorruit… Uit de bus hoor ik ‘leuk Maaike, echt een kodak moment ;)’

Naast de vele schoonmakende mensen zag ik ongeveer twee weken voor TET ook overal kale bomen langs de kant van de weg staan. Bloempotten met een kale, in mijn ogen dode, boom. Mensen kopen een bloesemboom voor TET (roze in het noorden, en geel in het zuiden) en hebben het zo uitgekiend dat de bloesem optimaal is op eerste TET dag. Twee weken voor TET worden de bomen daarom kaalgeplukt en dan is het hopen dat de bloesem op tijd, en niet te vroeg, terug komt. En inderdaad, naar mate 31 januari naderde kregen de bomen steeds meer bloesem. Op de laatste dagen voor TET worden de bomen in grote getalen vervoerd, scooters zijn opeens vele malen breder dan auto’s omdat er meerdere bomen op gebonden zitten en mensen in de bus moeten wat inkrimpen omdat er nog een stuk of tien bomen mee moeten, maar het is bijna TET, dus iedereen is vrolijk!

TET is een familie feest. Een week voor TET begint iedereen te reizen. Vliegvelden zijn overvol en bussen puilen uit. Heel Vietnam trekt naar zijn familie en neemt veel kado’s mee. Vietnam Airlines heeft een speciale actie waarmee je voor een klein bedrag een TET boom kunt laten vervoeren. Supermarkten verkopen TET pakketten met allerlei lekkers. De pin automaten schijnen langzaam leeg te gaan raken omdat veel mensen extra geld gaan opnemen om een nieuwe outfit aan te schaffen en kado’s voor familie. Shoppen gebeurt hier trouwens niet wandelend door een winkelstraat of in een shoppingmall (zoals in veel andere Aziatische landen). Shoppen doe je gewoon op de scooter, al gassend rijd je langzaam langs de stalletjes die er speciaal voor TET staan en als je iets leuks ziet dan pas je het even terwijl je nog op je scooter zit ;).

Op 30 januari heerst er een gezellig sfeer. Als reisbegeleider is het voor mij wel even wat extra werk omdat veel restaurants hun deuren voor een week sluiten, maar het is de gids en mij gelukt om twee leuke plekken te reserveren voor de komende twee dagen. Als ik nog even een winkel in loop en de eigenaresse spreek kom ik weer achter een Vietnamees gebruik. De vrouw vertelt me dat ze niet naar het vuurwerk gaat vanavond. Ze zal om iets voor 12u wel even buiten gaan kijken, maar zorgt dat ze om 5 over 12 weer binnen stapt… Mensen geloven hier dat de eerste klant in je winkel bepaald hoe de zaak het dat jaar zal gaan doen. Om de voorkomen dat een zwerver of andere klaploper haar geluk voor dat jaar zal verpesten stapt ze gewoon zelf als eerste naar binnen :)

’s Avonds ben ik met een deel van mijn groep naar het grote meer in Hanoi gegaan om vuurwerk te kijken. In Vietnam mag je zelf geen vuurwerk afsteken, maar het leger zet een mooie show neer die weerspiegelt in het meer, dus dat is dubbel genieten. De sfeer is goed, het is druk maar gezellig. Het is voor Hanoi in deze tijd van het jaar erg warm, dus we kunnen tot laat in een dunne trui buiten staan en mogen bij een Vietnamese familie aansluiten op hun rieten matje. Ook krijgen we van alle kanten lekkernijen aangeboden. Als het 12 u is wordt er niet gezoend of geknuffeld. Mensen kijken naar het vuurwerk en roepen ohhh, ahhhh. Daarna stapt iedereen weer op zijn scooter en lopen wij terug naar het hotel. Onderweg worden overal papieren paarden en geld verbrand op straat. Het paard was van de keuken god die vandaag weer terug is gekomen naar de aarde, het geld brengt geluk.

31 Januari begint rustig, iedereen is bij familie. In de loop van de dag vullen de parken zich met mensen. In hun mooiste outfit, er worden vele familiekiekjes gemaakt in de mooie met bloemen gedecoreerde parken. Kinderen hebben Lucky money gekregen en mogen dit nu uitgeven, de staten zijn gevuld met ballonverkopers, bellenblazen en suikerspinnen. Onderweg bezoekt iedereen 10 tempels, dit is gebruikelijk op de eerste dag van het nieuwe jaar. Ook in de tempels is het een gezellige drukte, iedereen is opgetogen en blij. Wat ben ik blij dat ik in de weken rond TET in Vietnam mocht zijn!

Chuck Mung Nam Moi!